Phương pháp châm (phần 2)

Phương pháp tìm vị trí vùng huyệt: mỗi huyệt có một vị trí nhất định trên mặt da, các nhà châm cứu thời xưa đã chỉ ra 4 phương pháp xác định vị trí huyệt.

• Phương pháp đo để lấy huyệt

Chia đoạn từng phần cơ thể để lấy huyệt (cốt độ pháp): phương pháp này dựa vào những mốc nhất định để chia đầu, mình, chân tay ra làm nhiều phần rồi lại chia mỗi phần làm nhiều đoạn bằng nhau, mỗi đoạn gọi là một thốn. ví dụ từ giữa rốn đến bờ trên khớp mu là 5 thốn.

Dùng các phần của ngón tay người bệnh để đo lấy huyệt:

Tấc đốt giữa ngón giữa (tấc đồng thân ngón giữa): phương pháp xác định; áp đầu ngón tay cái và ngón giữa thành một vòng tròn, chiều dài đoạn nối hai đầu nếp gấp giữa ngón giữa là một thốn.

Tác chiều ngang ngón tay cái (tác đồng thân ngón tay cái): phương pháp xác định là chiều dài đoạn thẳng kẻ ngang qua gốc móng tay cái giới hạn bởi hai bờ bên của ngón tay cái.

Chiều ngang bốn ngón tay: phương pháp xác định:người bệnh duỗi thẳng bàn tay, ngón tay 2, 3, 4 5 áp sát vào nhau, kẻ đường thẳng đi ngang qua khe khớp đốt 1-2 ngón giữa, đoạn giới hạn bởi bờ ngoài ngón út và bờ trong ngón trỏ (theo từ thế đông y) có chiều dài bằng 3 thốn

• Phương pháp xác định huyệt dựa vào các mốc giải phẫu hay hình thể tự nhiên

Dựa vào các mốc cấu tạo cố định: như mắt, mũi, tai, lông mày để lấy huyệt.

Ví dụ: huyệt đoản trúc ở chỗ lõm xuống của đầu trong cung lông mày. Cách lấy huyệt này rất tốt và xác định huyệt rất chính xác.

Dựa vào nếp nhăn của da: cách lấy huyệt này cũng rất tốt vì các nếp nhăn ở da cũng là đường nhìn thấy cụ thể, vì vậy huyệt lấy chính xác. Ví dụ huyệt thừa phù ở giữa nếp lằn mông.

Dựa vào đặc điểm xương làm mốc huyệt: ví dụ huyệt đại chùy giữa khe mỏm gai đốt sống C7 – D1.

Dựa vào đặc điểm gân cơ làm mốc lấy huyệt: ví dụ kiễng gót chân cho cơ sinh đôi nổi lên lấy huyệt thừa sơn.

• Phương pháp lấy huyệt dựa vào tư thế hoạt động của một bộ phận: phương pháp này đòi hỏi người bệnh phải làm một số động tác đặc biệt ví dụ bệnh nhân đứng thẳng buông thõng hai tay, lòng bàn tay áp vào mặt ngoài đùi, đầu ngón tay giữa tới đâu thì đó là huyệt phong thị.

• Phương pháp xác định huyệt dựa vào cảm giác khi dùng ngón tay đè và di chuyển trên da vùng huyệt:

Sau khi xác định vùng huyệt bằng 3 phương pháp trên, các nhà châm cứu dùng ngón tay ấn mạnh lên trên vùng huyệt để tìm vị trí châm kim, vị trí này dựa vào hai yếu tố:

Cảm giác của người bệnh đó là cảm giác đắc khí

Cảm giác của thầy thuốc đó là có thể thấy dưới da là bó cơ co cứng…

Ngày nay, người ta còn dùng phương pháp đo điện trở da để tìm vị trí huyệt nhưng chưa được sử dụng rộng rãi.

coppy ghi nguồn: https://drugsofcanada.com

link bài viết:  phương pháp châm (phần 2)